فروشگاه اینترنتی مارکت پلیس (Market Place) در حقیقت بستری است که در آن تمامی خردهفروشان و شرکتهای توزیعکننده کالا، میتوانند بدون واسطه محصولاتشان را برای فروش در معرض عموم قرار دهند. از بزرگترین نمونههای موفق مارکت پلیس میتوان به آمازون (Amazon)، ایبِی (eBay)، فیلیپ کارت (Flipkart) و علیاکسپرس (AliExpress) اشاره کرد. در ایران هم فروشگاه اینترنتی دیجیکالا این بستر را راهاندازی کرده و فروشندگان میتوانند به راحتی در مارکت پلیس دیجیکالا محصولاتشان را به فروش برسانند.
گروپان (Groupon)
گروپان یک مارکت پلیس تجارت الکترونیکی است که محصولات ارائهدهندگان خدمات از جمله خدمات مسافرتی، کالاهای گوناگون و فعالیتهای تفریحی را با کاربران خود به اشتراک میگذارد. درواقع گروپان، یک پلتفرم آنلاین تجارت الکترونیک است که امکان خرید هر محصولی را برای کاربران خود فراهم میکند.
گروپان بهعنوان واسطهای بین خریداران و ارائهدهندگان کالا یا خدمات عمل کرده و آنها را با یکدیگر آشنا میکند. درعوض فروشندگان نیز حق بازاریابی را بهصورت تخفیف روی قیمت کالاهای خود، لحاظ میکنند. درنتیجه اغلب کالاهایی که در گروپان ارائه میشود، دارای تخفیف هستند.
ایدهی راهاندازی استارتاپ زمانی به ذهن اندرو میسون، بنیانگذار آن رسید که قصد داشت یک قرارداد تلفن همراه را لغو کند؛ او به این فکر افتاد که از قدرت اتحاد مردم برای تخفیف گرفتن در خرید استفاده کند. او در سال ۲۰۰۷ وبسایتی بهنام The Point راهاندازی کرد تا کاربرانی که قصد خرید کالای یکسانی را دارند، ازطریق شبکههای اجتماعی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و بتوانند از فروشنده تخفیف بگیرند.
اریک لفکفسکی، دیگر بنیانگذار استارتاپ تصمیم گرفت فعالیت شرکت را تغییر دهد و تنها روی خرید گروهی تمرکز کند و استارتاپ گروپان در سال ۲۰۰۸ بنیانگذاری شد. نام گروپان ترکیبی از کلمهی گروه (Group) و کوپن (Coupon) است و اولین معاملهی این استارتاپ مربوطبه پیتزافروشی بود که دو پیتزا را به قیمت یک پیتزا به مشتریها عرضه میکرد. طولی نکشید که ایدهی خرید گروهی گروپان پرطرفدار شد و این استارتاپ تنها ۱۶ ماه بعد از راهاندازی، به ارزش بیش از یک میلیارد دلار رسید و یونیکورن شد.
گروپان اولین شرکتی است که در این مدت زمان کوتاه به چنین ارزشی رسیده و رشد سریع آن باعث شد شرکت در سال ۲۰۱۱ سهام خود را بهصورت عمومی عرضه کند. عمومی شدن سهام این شرکت، بزرگترین عرضهی اولیهی عمومی سهام یک شرکت اینترنتی بعد از گوگل در سال ۲۰۰۴ بود. گوگل در سال ۲۰۱۱ محصولی بهنام Google Offer برای رقابت با گروپان عرضه کرد و تلاش کرد گروپان را به قیمت ۶ میلیارد دلار خریداری کند اما موفق نشد و گروپان به توسعهی محصولات خدمات خود ادامه داد.
توکوپدیا (Tokopedia)
توکوپدیا نیز یک فروشگاه اینترنتی مارکت پلیس در اندونزی است که به اشخاص و کسبوکارهای کوچک و متوسط اجازه میدهد فروشگاه آنلاین خود را بهراحتی و بهطور رایگان در این پلتفرم راهاندازی کنند و تجربهی بهتر و امنتری را برای مشتریهای خود رقم بزنند. هدف توکوپدیا ساخت اکوسیستمی است که هر کاربری بتواند محصولات خود را بفروشد یا تمامی محصولات و خدمات مورد نظر خود را خریداری کند.
خدمات توکوپدیا، به میلیونها کاربر شخصی و صاحبان کسبوکار در اندونزی کمک میکند محصولات و خدمات خود را در سراسر اندونزی عرضه کنند و درواقع این استارتاپ میلیونها موقعیت شغلی در این کشور ایجاد کرده است و یکی از استارتاپ یونیکورن به شمار میآید.
استارتاپ توکوپدیا در سال ۲۰۰۹ توسط ویلیام تانوویجایا و لئونتینوس آلفاادیسون بنیانگذاری شد و در حال حاضر بهعنوان یک شرکت تکنولوژی، در چند رشتهی مختلف فعالیت میکند، که معروفترین آن مارک پلیس است. درواقع توکوپدیا یک پلتفرم رایگان C2C (تجارت میان مشتری و مشتری) برای ارائهدهندگان خدمات و خریداران است. این مارکتپلیس میلیونها کالا را در ۲۵ دستهبندی گوناگون به کاربران معرفی کرده و به ارائهدهندگان خدمات کمک میکند مشتری بیشتری جذب کنند.
توکوپدیا همچنین محصولات دیجیتال از جمله خدمات مربوطبه پرداخت بیمه و تسهیلات، پرداخت تلفن، کارت اعتباری، بلیت هواپیما، بلیت همایش و… نیز ارائه میدهد. توکوپدیا در سال ۲۰۱۶ محصولات دیگری مبتنیبر فناوری مالی (فینتک) مانند کیف پول دیجیتال، سرمایهگذاری، وام کسبوکار، کارت اعتباری مجازی، سیستم امتیازدهی برای وام و… نیز عرضه کرد. توکوپدیا در سال ۲۰۱۸ اپلیکیشن جدیدی بهنام Mitra Tokopedia راهاندازی کرد که هر شخص با استفاده از آن میتواند محصولات دیجیتال توکوپدیا را بفروشد.
مرکاری (Mercari)
مرکاری یک استارتاپ ژاپنی و مارکت پلیس موبایلی است که امکانی را فراهم کرده تا مردم بتوانند بهراحتی اجناس دست دوم مورد نظر خود را ازطریق تلفن هوشمند در ژاپن، آمریکا و انگلیس بخرند یا بفروشند. محصول اصلی این استارتاپ یعنی اپلیکیشن مارکت پلیس مرکاری در سال ۲۰۱۳ راهاندازی شد و امروزه بهعنوان بزرگترین مارکت پلیس ژاپن با بیش از ۱۰ میلیارد ین ژاپن تراکنش ماهانه شناخته میشود.
استارتاپ مرکاری در سال ۲۰۱۴ وارد بازار آمریکا و در سال ۲۰۱۶ وارد بازار انگلیس شد و اپلیکیشن آن بیش از ۱۰۰ میلیون بار در سراسر دنیا دانلود شده است. استارتاپ مرکاری اولین شرکتی است که در ژاپن عنوان یونیکورن را کسب کرده است.
آپ اِزکَتر (ezCater)
فروشگاه اینترنتی مارکت پلیس ازکتر در سال ۲۰۰۷ در بوستون آمریکا بنیانگذاری شد و بزرگترین مارکت پلیس دنیا برای خدمات کترینگ است. کیترینگ، به آمادهسازی، تهیه و طبخ غذا و نوشیدنی در محلی مشخص و سرو آن در محلی دیگر برای پذیرایی گفته میشود.
استارتاپ ازکتر خدمات سفارش آنلاین غذا برای مقاصد مختلف ازجمله ناهار کارمندان یا ملاقاتهای رسمی شرکت را برای ۵ تا دو هزار نفر ارائه میدهد. درواقع ازکتر مارکتپلیسی است که بیش از ۶۰۰ هزار رستوران کترینگ محلی را به کاربران خود معرفی میکند و سیستم پشتیبانی قوی دارد.
ازکتر، کار خود را با تعدادی از رستورانهای کترینگ در بوستون آمریکا آغاز کرد و سپس در نیو انگلند و جنوب شرقی آمریکا نیز گسترش پیدا کرد. امکان امتیازدهی و نظردهی در مورد رستورانها، کمک میکند تا کاربران خدمات مورد نظر خود را راحتتر انتخاب کنند.
طبق اعلام کرانچبیس، استارتاپ ازکتر تا به حال بیش از ۳۱۹ میلیون دلار سرمایه جذب کرده و یکی دیگر از استارتاپهای یونیکورن صنعت مارکتپلیس است.
کامئو (Cameo)
استارتاپ کامئو که با نام بوککامئو (BookCameo) نیز شناخته میشود، یک وب سایت اشتراکگذاری ویدئو است که به سلبریتیها و افراد مشهور اجازه میدهد ازطریق ویدئو با طرفداران خود در ارتباط باشند. درواقع کامئو، مارکت پلیسی است که کاربران میتوانند ویدئوی شخصیسازیشده از طرف سلبریتی، ورزشکار یا اینفلوئنسر محبوب خود را رزرو کنند.
این ایده کمی عجیب به نظر میرسد و شاید از خودتان بپرسید خدمات این استارتاپ چه زمانی کاربرد خواهد داشت. خدمات استارتاپ کامئو برای هر مناسبتی میتواند استفاده شود. بهعنوان مثال شخصی میتواند از یک فرد مشهور بخواهد تا تولد دوست او را تبریک بگوید یا در مورد آخرین فعالیتهای سلبریتی محبوب خود سؤال بپرسد. تا زمانیکه درخواستها معقول و منطقی به نظر برسند، سلبریتیها نیز همکاری خواهند کرد.
کاربران برای رزرو ویدئو از سلبریتی محبوب خود باید شخص مورد نظر را از داخل وبسایت انتخاب کرده و درخواست خود را برای او ارسال کنند. سپس درخواستها بررسی میشوند و اگر شامل بیاحترامی یا درخواستهای نامناسب نباشند، برای سلبریتی ارسال میشوند. سپس نهایتا در هفت روز آینده پاسخ سلبریتی برای کاربر ایمیل میشود و او میتواند ویدئو را دانلود کند. چنانچه در این مدت پاسخی از سوی سلبریتی ارسال نشود، وجه پرداختشده به کاربر بازگردانده میشود. قیمت ویدئوی سفارشی برای هر سلبریتی متفاوت است، ۷۵ درصد مبلغ پرداختشده برای هر ویدئو به سلبریتی داده میشود و ۲۵ درصد آن برای کامئو است. نحوهی قیمتگذاری نیز از سوی سلبریتیها انجام میشود و هر مرتبه قابل تغییر است اما زمانیکه کاربر هزینهای را پرداخت کرده و سفارش ویدئوی مورد نظر خود را ثبت کرده باشد، حتی در صورت بالا رفتن قیمت توسط سلبریتی، با اختلاف قیمت مواجه نخواهد شد.
ایدهی بنیانگذاری استارتاپ زمانی به ذهن استیون گالانیس، بنیانگذار آن رسید که دوست یکی از دوستان او که فرد معروفی بود، با انتشار ویدئویی، تولد پسر او را تبریک گفت. انجام این کار که بهگفتهی دوست او بسیار پرزحمت بود، وی را به این فکر انداخت که امکان تهیهی ویدئوی شخصیسازیشده از سوی افراد معروف یا سلبریتیها را برای همه فراهم کند.
طبق اعلام کرانچبیس، استارتاپ کامئو تا به حال بیش از ۶۵ میلیون دلار سرمایه جذب کرده است.