سیستم مدیریت محتوا content management system که معمولا به صورت خلاصه به آن cms گفته میشود، ابزاری است که از طریق آن میتوان محتوای سایت یا اپلیکیشن را مدیریت کرد. منظور از محتوا، عکس، ویدئو، متن و هر نوع محتوای دیگری که در صفحات مختلف سایت نظیر صفحه اول، مقالات، محصولات، درباره ما، تماس و … قرار میگیرد. نکته مهمی که درباره کار کردن با یک سیستم مدیریت محتوا حائز اهمیت است، این است که برای استفاده از یک cms کاربر نیازی با داشتن دانش طراحی سایت ندارد. به زبان سادهتر میتوان گفت که سیستم مدیریت محتوا درواقع ابزاری است که از طریق آن میتوان بدون نوشتن حتی یک خط کد یک وبسایت طراحی کرد.
پس با توضیحاتی که داده شد میتوان نتیجه گرفت که هر سایتی نیاز به یک سیستم مدیریت محتوا (یا درواقع همان پنل مدیریت) دارد. در غیر این صورت برای قرار دادن یک عکس یا نوشتن یک متن در سایت شما مجبور بودید با زبانهای مختلفی کد بنویسید، صفحۀ جدید طراحی کنید، این کدها را بارگذاری کنید، خطاگیری کنید و کلی مشکلات دیگر که ممکن است در طی این فرآیند با آن مواحه شوید!
دستهبندیهای متفاوتی برای سیستمهای مدیریت محتوا انجام میشود، در اینجا ما سیستمهای مدیریت محتوا را به دو دسته عمومی و اختصاصی طبقهبندی میکنیم. سیستمهای مدیریت محتوای عمومی شامل وردپرس، جوملا و … میشود و سیستمهای مدیریت محتوای اختصاصی به سیستمهای گفته میشود که توسط یک شرکت یا سازمان معتبر و صرفا برای مشتریان خود آنها طراحی شده است. در ادامه قصد داریم چند سیستم مدیریت محتوای معتبر که در جهان مورد استفاده قرار میگیرد را معرفی کنیم.
معمولا اولین پیشنهادی که برای انتخاب یک سیستم مدیریت محتوا توسط طراحان سایت میشنوید، طراحی سایت با وردپرس است. وردپرس را میتوان محبوبترین سیستم مدیریت محتوا در جهان دانست که بسیاری از سایتهایی که هر روز از آنها بازدید میکنید توسط این سیستم نوشته شده است. اما علت محبوبیت وردپرس چیست؟
در ابتدا به وردپرس یک سیستم وبلاگ ساز حرفهای میگفتند. یعنی وردپرس آمده بود تا یک سیستم مدیریت محتوای قدرتمند برای وبلاگ نویسها باشد. اما این سیستم رفته رفته گسترش پیدا کرد و با امکانات دیگری که به آن اضافه شد، توانست به سایتهای خبری، شرکتی و حتی فروشگاهی هم توسعه پیدا کند. از دلایلی که وردپرس تا این حد مورد توجه قرار گرفته، میتوان به کمحجم بودن، رایگان بودن، داشتن پلاگینهای مختلف و بهینه بودن آن برای موتورهای جستجو اشاره کرد.
اگر هدف شما از ساختن سایت، نوشتن مطالب مختلف، بلاگری و ایجاد وبسایت خبری است، وردپرس میتواند بهترین گزینه برای شما باشد. اما اگر قصد راهاندازی کسب و کار اینترنتی یا ایجاد یک وبسایت بزرگ با امکانات ویژه را دارید، پیشنهاد میکنم که زیاد روی وردپرس حساب باز نکنید. برخی از مشکلات وردپرس به شرح زیر است:
نصب افزونههای مختلف (مثل فروشگاهساز ووکامرس) باعث سنگین شدن سایت میشود و این امر به مرور زمان و با گسترش کسب و کارتان باعث کندی سایت خواهد شد که یک اتفاق ناخوشایند است.
مشکل دیگر، بحث پشتیبانی وردپرس است. اگر احیاناً با مشکل مواجه شوید، باید با سوال کردن از دیگران یا جستجو در صفحات مختلف اینترنت به دنبال راه حل مشکلتان باشید، یا اینکه با پرداخت هزینه حل آن را به دست کارشناسان بسپارید.
علاوهبراین کار با وردپرس برای افراد مبتدی و بیتجربه در زمینۀ وب، سخت است. همین وجود افزونههای مختلف میتواند برای این افراد دردسرساز باشد. اگر با انواع افزونهها و کاربرد آنها آشنا نباشید، ممکن است برای انجام یک کار ساده چندین افزونۀ مختلف را نصب کنید و دست آخر هیچکدام هم به دردتان نخورد!
سیستم مدیریت محتوای جوملا در سال ۲۰۰۱ معرفی شد. این cms در همان ابتدا به عنوان یک رقیب قدرتمند برای وردپرس معرفی شد. جوملا بر خلاف وردپرس قابلیت استفاده برای سایتهای نسبتا بزرگ را دارد. نکتهای که در استفاده از این سیستم مدیریت محتوا باید بدانید این است که کار کردن با آن نسبت به وردپرس قدری سختتر است. بنابراین افراد مبتدی معمولا با آن به مشکل میخورند. به بیان دیگر جوملا رابط کاربری، کارپسندی ندارد. بنابراین برای توسعه سایت با جوملا لازم است افراد متخصص را استخدام کنید.
یکی از مزایای جوملا، داشتن بیش از ۶۰۰۰ افزونۀ مختلف و کاربردی است (هرچند که در اینجا هم مانند وردپرس ممکن است تعداد بالای افزونهها شما را به اشتباه بیاندازد و نصب آنها سرعت سایتتان را کم کند). از افزونههای قدیمی و مهم جوملا میتوان به ویرچومارت (VirtuMart) اشاره کرد که امکان اضافه کردن فروشگاه اینترنتی به سایت را در اختیارتان قرار میدهد. البته این افزونه بیشتر مناسب فروشگاههای اینترنتی کوچک است و برای کسب و کارهای بزرگ جوابگو نخواهد بود. اما باز هم جای نگرانی نیست چون افزونههای دیگری هم برای فروشگاه های بزرگ اینترنتی طراحی شدهاند که مهمترین آنها عبارتند از: میجوشاپ و J2Store.
در مجموع، جوملا بیشتر مناسب وبلاگنویسها، سایتهای خبری، سایتهای شرکتی، سایتهای دانشگاهی، کسب و کارهای کوچک و سایتهایی با محتوای تجارت الکترونیک است.
یکی دیگر از سیستمهای مدیریت محتوای محبوب، دروپال (Drupal) نام دارد. ویژگی های منعطف و کاربرپسند این سامانه امکان مدیریت محتوای سایت ها را تسهیل کرده است. دروپال دارای انجمن توسعه دهندگان فعال، تعداد زیادی کانال IRC و تالارهای گفتگو و مستنداتی است که پیوسته به روز و بهینه می شوند. این مستندات دربرگیرنده تمامی نیازهای نصب و راه اندازی وب سایت ها، ماژول ها، طراحی قالب ها و دیگر مسائل مرتبط است. وجود بیش از ۶۰۰۰ افزونه برای این سامانه تاثیر چشمگیری در افزایش قابلیت های این CMS جهت مدیریت محتوا داشته و بدان معناست که با بکارگیری این سیستم می توان تمام تمرکز را متوجه طراحی و راه اندازی وب سایت نمود و نیاز به درگیری با کدنویسی از میان رفته است.
مزایای دروپال:
معایب دروپال :
موارد استفاده از دروپال: